สกสว.เปิดเวทีระดมความคิด “เชื่อมพรมแดนวิทย์ผสานศิลป์” สร้างแผน ววน. พัฒนาประเทศ

เมื่อวันที่15 พ.ย.63​ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) จัดเวทีเสวนาออนไลน์ในหัวข้อ “เมื่อโลกพลิกผัน: มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์กับคุณค่า โลกดิจิทัล สื่อโซเชียล” โดยเชิญนักวิชาการ ผู้เชี่ยวชาญร่วมเสวนา 3 ประเด็นประกอบด้วย AI โลกดิจิทัลกับมนุษยศาสตร์ / สื่อโซเชียล : ข้อมูล ตัวตน อารมณ์และ คุณค่าพลิกผัน เพื่อร่วมสร้างความรู้ ความเข้าใจและรับความคิดเห็นสำหรับเป็นแนวทางในการพัฒนาแผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (แผนด้าน ววน.) เพื่อพัฒนาประเทศ

โอกาสนี้ รศ.ดร.ปัทมาวดี  โพชนุกูล ผู้อำนวยการ สกสว. กล่าวว่า สกสว. ในฐานะหน่วยงานที่มีบทบาทในการจัดทำ นโยบาย ยุทธศาสตร์และแผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (แผนด้าน ววน.) ได้มีการออกแบบการทำงานร่วมกันกับภาคส่วนต่าง ๆ พบว่า การขับเคลื่อนระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ระบบ ววน.) ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของโลกนั้น จำเป็นต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญที่เข้าใจเนื้อหา (Content) ในเชิงลึก สกสว. จึงได้จัดตั้ง “คณะทำงานจัดการความรู้” หรือเรียกว่า CMT : Content Management Team เป็นคณะทำงานที่ประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญในประเด็นต่าง ๆ เพื่อออกแบบแผนด้าน ววน.

โดยคำว่าวิทยาศาสตร์ ในแผนด้าน ววน. นั้น ไม่ได้หมายถึงวิทยาศาสตร์ด้านเดียว แต่หมายรวมถึงสหวิทยาการ ซึ่งรวมทั้งด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ด้วย นอกจากนี้ ผอ.สกสว. ยังชี้ชวนให้เห็นว่า งานวิจัยทางด้านมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์นั้น ส่วนหนึ่งมีกระบวนการคิดแบบวิทยาศาสตร์ ในเวทีเสวนาในวันนี้จึงเป็นเวทีที่เชิญชวนผู้เข้าร่วมได้มีโอกาสในการเสนอความคิดเห็น ในการเชื่อมโยงแผนงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์ เข้ากับด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

โดยปัจจุบัน สกสว. ได้มีการจัดสรรงบประมาณจากกองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม(กองทุนส่งเสริม ววน.) ทั้งส่วนของงบประมาณสนับสนุนงานเชิงกลยุทธ์ (Strategic Fund) ผ่าน 7 หน่วยบริหารจัดการทุนวิจัยและนวัตกรรม (PMU: Program Management Unit) และทุนสนับสนุนงานพื้นฐาน (Fundamental Fund) สนับสนุนการดำเนินงานวิจัยของสถาบันวิจัยและมหาวิทยาลัยต่าง ๆ 

โดยทั้งสองส่วนนี้มีประเด็นเรื่องมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์ สอดแทรกอยู่ด้วย อย่างเช่น ประเด็น Frontier Research ที่จัดสรรงบประมาณผ่าน หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคน และทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาการวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.) มุ่งเน้นการสร้างงานวิจัยขั้นแนวหน้า แต่ในประเด็นนี้ ประชาคมวิจัยด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ สามารถร่วมคิด ร่วมเสนอแผนงานวิจัยที่สามารถสร้างผลผลิตนักวิจัยด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ขั้นแนวหน้า พัฒนาการสร้างคนไทยให้มีคุณภาพ 

นอกจากนี้ยังมีการสนับสนุนงานวิจัยด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์อย่างรอบด้าน รวมถึงการสร้างสรรค์งานศิลป์ ผ่านสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ยังสามารถขยายความร่วมมือในแวดวงวิชาการกับต่างประเทศ โดย สกสว. มี Global Partnership Fund ในการสนับสนุน

สกสว. ให้ความสำคัญกับด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ โดยบรรจุประเด็นวิจัยเรื่อง “สุวรรณภูมิ-ทวารวดี- ศรีวิชัย” เพิ่มเติมในแผนด้าน ววน. ประจำปี 2564 ตามที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. เสนอ โดยประเด็นวิจัยประวัติศาสตร์ “สุวรรณภูมิ-ทวารวดี- ศรีวิชัย”  มุ่งหวังให้เกิดการใช้องค์ความรู้จากระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อน เสริมพลังปัญญาในการสร้างคุณค่า “จากอดีต สู่ปัจจุบัน ถึงอนาคต”