ส.ป.ก.-กรมชล-พัฒนาที่ดิน
พัฒนาอาชีพเกษตรกรสกลฯ
จากสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่ของตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร เป็นพื้นที่เสื่อมโทรมที่ดินมีสภาพไม่เหมาะสม เกษตรกรสามารถปลูกพืชได้ปีละ ๑ ครั้ง อาศัยน้ำฝนเป็นหลัก ทำให้เกษตรกรส่วนหนึ่งทิ้งถิ่นฐาน แต่ยังมีเกษตรกรจำนวนมากที่สู้อดทนด้วยความรักที่ดินแหล่งทำกินสุดท้าย ความช่วยเหลือจากภาครัฐเข้าไม่ถึงด้วยข้อจำกัดหลายประการ จนกระทั่งพระเมตตาของพระองค์ท่านแผ่ไปถึง
พระราชดำริของพระองค์ท่าน ได้ขจัดข้อจำกัดในด้านความช่วยเหลือของรัฐเป็นอย่างมาก เกิดแนวทางการบูรณาการความช่วยเหลือของทุกภาคส่วน ที่บังเกิดผลดีทั้งแก่เกษตรกร และเกิดการบูรณาการร่วมกันในทุกภาคส่วน จนเป็นความมั่นคงและยั่งยืนในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม
นายสรรเสริญ อัจจุตมานัส เลขาธิการสำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม เปิดเผยว่า ในการพัฒนาพื้นที่ในเขตปฏิรูปที่ดินแต่ละแห่งเพื่อให้มีความสมบูรณ์เพียงพอที่เกษตรกรจะสามารถประกอบอาชีพและเลี้ยงตัวเองได้อย่างมั่นคงเป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลา เพราะพื้นที่ที่สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) ได้รับมอบมาเพื่อจัดสรรให้แก่เกษตรกรส่วนใหญ่เป็นป่าเสื่อมโทรม และสภาพดินไม่เหมาะสมสำหรับการทำการเกษตรเท่าที่ควร ขาดแคลนแหล่งน้ำ และสาธารณูปโภคพื้นฐานต่างๆ ถึงแม้ ส.ป.ก.จะได้บูรณาการการทำงานเพื่อพัฒนาพื้นที่ร่วมกับหน่วยงานอื่นๆแต่กว่าจะพัฒนาพื้นที่ให้มีศักยภาพเพียงพอต่อการทำเกษตรกรรมต้องใช้เวลาค่อนข้างมาก จนเป็นเหตุให้เกษตรกรในบางพื้นที่ขายที่ดิน ส.ป.ก.ออกไปอย่างไม่ถูกต้องตามกฎหมาย
แต่กระนั้นเกษตรกรในเขตปฏิรูปที่ดินส่วนใหญ่ยังให้ความร่วมมือกับ ส.ป.ก.ในการพัฒนาพื้นที่และสามารถมีชีวิตอยู่ได้อย่างมั่นคง อย่างเช่น เกษตรกรในพื้นที่บริเวณอ่างเก็บน้ำห้วยเชือกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า จังหวัดสกลนคร ในอดีตชาวบ้านในพื้นที่มีรายได้หลักจากการทำนา น้ำฝนเพื่อการเพาะปลูก จึงปลูกข้าวได้เพียงปีละครั้ง ที่ดินไม่เหมาะสม ชาวบ้านขาดความรู้ในการประกอบอาชีพ ความเป็นอยู่จึงค่อนข้างลำบาก ต่อมาเมื่อวันที่ ๒๐ ธันวาคม ๒๕๔๘ ในระหว่างที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมราษฎร ณ ศูนย์ศิลปาชีพดอนคำเสนานฤมิตร ตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า มีชาวบ้านเข้ามาร้องเรียนต่อสำนักราชเลขาธิการเพื่อขอให้ ส.ป.ก.ดำเนินการปรับพื้นที่และขุดขยายแหล่งน้ำ พระองค์จึงได้พระราชทานแนวพระราชดำริให้หน่วยราชการที่เกี่ยวข้องดำเนินการโครงการฟาร์มตัวอย่าง เพื่อเป็นการช่วยเหลือเกษตรกรในพื้นที่
ส.ป.ก.ได้ให้ความช่วยเหลือในรูปแบบนิคมเศรษฐกิจพอเพียงโดยน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นแนวในการดำเนินการโดยบูรณาการร่วมกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง จากนั้นได้มีการปรับพื้นที่เพื่อให้เหมาะสมกับการทำการเกษตร การสนับสนุนด้านปัจจัยการผลิต การลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ การอบรมให้ความรู้ดูงาน การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็น และการสนับสนุนสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำ เวลาผ่านมาเกือบ ๑๐ ปี จนถึงปัจจุบัน ชาวบ้านในเขตปฏิรูปที่ดินตำบลนาแต้ และตำบลคำตากล้า สามารถประกอบอาชีพเกษตรกรรมและเลี้ยงตัวเองได้อย่างมั่นคง
สำหรับในปี ๒๕๕๘ ได้กำหนดทำแผนงานและกิจกรรมแนวทางการบูรณาการกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องคือ เป็นการบูรณาการด้านการพัฒนา ส่งเสริมอาชีพการเกษตรร่วมกับหน่วยงานภายใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กรมชลประทานโดยชลประทานสกลนครได้ปรับปรุงระบบส่งน้ำอ่างเก็บน้ำห้วยเชือก โดยการวางท่อส่งน้ำขนาดต่างๆความยาวรวมทั้งสิ้น ๕,๑๐๐ เมตร งบประมาณ ๑๔.๐ ล้านบาท สถานีพัฒนาที่ดินสกลนคร กรมพัฒนาที่ดิน จัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำเพื่อการพัฒนาที่ดิน บ้านหนองแสง บ้านดงอีบ่าง ตำบลนาแต้ อำเภอคำตากล้า
ในส่วนของ ส.ป.ก.ดำเนินการในเขตปฏิรูปที่ดินบ้านหนองแสง(ทั้งหมู่บ้าน) โดยได้จัดสรรที่ดินให้กับเกษตรกรไปแล้ว ๔๒๗ ราย ๔๖๓ แปลง รวมพื้นที่ ๓,๖๒๖ ไร่ โดยจัดอบรมความรู้ในการประกอบอาชีพเกษตรกรรมให้เกษตรกร เช่น การผลิตพันธุ์ข้าว ข้าวคุณภาพดี ข้าวครบวงจร การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตโคเนื้อและโคขุน การพัฒนาฝีมือช่างกรีดยางพารา การเกษตรแบบยั่งยืน การผลิตก้อนเห็ดนางฟ้า การเลี้ยงปลากินพืชแบบผสมผสาน การขยายพันธุ์พืช การแปรรูปผลผลิต และการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตมันสำปะหลัง การพาไปดูงานโครงการในพระราชดำริ การสร้างความรู้ความเข้าใจการบริหารจัดการน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะต่อเนื่องไปถึงกิจกรรมที่จะดำเนินการในปี ๒๕๕๙ คือการส่งเสริมให้ปลูกพืชระยะสั้นหลังฤดูเก็บเกี่ยว (พืชผักสวนครัว แตงกวา ข้าวโพด พริก ถั่วฝักยาวฯลฯ) และส่งเสริมการใช้ระบบน้ำเพื่อเพิ่มผลผลิตมันสำปะหลังโดยใช้ระบบน้ำหยด
ผลจากการดำเนินการตามโครงการดังกล่าว เชื่อว่าจะทำให้เกษตรกรในเขตปฏิรูปที่ดิน ในพื้นที่ตำบลคำตากล้ามีรายได้เพียงพอต่อการเลี้ยงชีพได้อย่างมั่นคง ยั่งยืนต่อไป
