สวทช. เปิดตัวหนังสือสู่ความสำเร็จ
“บ่มเพาะนักวิทย์ คิดเพื่อสังคม”
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยงานส่งเสริมและพัฒนาเด็กและเยาวชนที่มีศักยภาพสูง ฝ่ายพัฒนาบัณฑิตและนักวิจัย เปิดตัวหนังสือ “บ่มเพาะนักวิทย์ คิดเพื่อสังคม” ในงานประชุมวิชาการ สวทช. ประจำปี 2561 (NAC 2018) ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ปทุมธานี ชูตัวอย่าง 13 เยาวชนที่ประสบความสำเร็จในเส้นทางสายวิทยาศาสตร์ ถ่ายทอดเส้นทางเดินทางตามความฝันของผู้ที่ชอบวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีก่อนจะเป็นนักวิทยาศาสตร์และนักวิจัยในปัจจุบัน เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้เยาวชนรุ่นน้องๆ พร้อมจัดเวทีเสวนาบ่มเพาะนักวิทย์ คิดเพื่อสังคม ดึง 5 รุ่นพี่ JSTP ถกพาเพลิน กว่าจะมีวันนี้บนเส้นทางนักวิจัยและนักวิทยาศาสตร์ โดยได้รับความสนใจมีผู้เข้ารับฟังเป็นจำนวนมาก
ศ.ดร.ยงยุทธ ยุทธวงศ์ อดีตรองนายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานโครงการ JSTP สวทช. เปิดเผยว่า โครงการพัฒนาอัจฉริยภาพทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสำหรับเด็กและเยาวชน หรือ JSTP (Junior Science Talent Project) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) มีเป้าหมายในการสร้างหัวรถจักรให้กับประเทศ โดยส่งเสริมให้เด็กและเยาวชนได้เรียนรู้ผ่านกิจกรรมเสริมสร้างประสบการณ์ ฝึกทักษะวิจัยกับนักวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีตั้งแต่ยังเยาว์วัย เพื่อก้าวสู่การเป็นนักวิจัย/นักวิทยาศาสตร์ชั้นนำต่อไปในอนาคต ซึ่งตลอดระยะเวลามากกว่า 20 ปี โครงการ JSTP ได้มุ่งมั่นสนับสนุนเยาวชนในโครงการจนสามารถสร้างกำลังคนด้านวิทยาศาสตร์ที่มีประสิทธิภาพและทำประโยชน์ให้กับประเทศในด้านวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีจำนวนมาก โดย สวทช. ได้จัดทำหนังสือ “บ่มเพาะนักวิทย์ คิดเพื่อสังคม” เพื่อนำเสนอตัวอย่างเยาวชนที่ประสบความสำเร็จในเส้นทางสายวิทยาศาสตร์ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้เยาวชนรุ่นต่อๆ ไป ให้มีใจใฝ่รักวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โดยยกตัวอย่างเยาวชนไทยที่หลงใหลในวิทยาศาสตร์มาตั้งแต่เด็กจำนวน 13 คน ผ่านการบ่มเพาะทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจากโครงการ JSTP กว่า 10 ปี รวมทั้งมหาวิทยาลัยต่างๆ ทั้งในและต่างประเทศ เยาวชนเหล่านี้เป็นตัวอย่างที่ทำให้เห็นว่า ผู้ที่ชอบวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้เดินทางตามความฝันจนจบการศึกษาและกลับมาเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศไทยต่อไป โดยหนังสือบ่มเพาะนักวิทย์ คิดเพื่อสังคม ได้จัดพิมพ์ 2,000 เล่ม และจำหน่ายโดย สวทช. ผู้สนใจสามารถสั่งซื้อได้ที่ ศูนย์หนังสือ สวทช. สอบถามโทร 0 2564 7000
สำหรับเวทีเสวนา “บ่มเพาะนักวิทย์ คิดเพื่อสังคม” มีตัวแทนเยาวชนผู้ประสบความสำเร็จบนเส้นทางสายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาร่วมแชร์ประสบการณ์ท่ามกลางผู้เข้าร่วมเสวนาทั้งผู้ปกครองและเยาวชนที่มีความสนใจด้านวิทยาศาสตร์จำนวนมาก ร่วมรับฟังการถ่ายทอดประสบการณ์ ของรุ่นพี่ในโครงการ JSTP อาทิ ดร.ปีย์ชนิตว์ เกษสุวรรณ ศิษย์เก่าโครงการ JSTP รุ่น 2 ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร กล่าวว่า ได้รับการคัดเลือกเข้าร่วมโครงการ JSTP จากความสนใจส่วนตัวที่ชื่นชอบสัตว์ สิ่งมีชีวิต เมื่อหลายปีที่แล้ว เมื่อเข้ามาในโครงการ JSTP จนกระทั่งได้ศึกษาเรื่องนกเปล้า เป็นนกเขาป่าตัวสีเขียว จากโครงการศึกษานิเวศวิทยาของสิ่งมีชีวิตในเขตอำเภอปางมะผ้า จ.แม่ฮ่องสอน ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากโครงการพัฒนาองค์ความรู้และการศึกษานโยบายการจัดการทรัพยากรชีวภาพในประเทศไทย (โครงการ BRT) ไบโอเทค สวทช. ร่วมกับ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ซึ่งจากโครงการดังกล่าว ทำให้ ดร.ปีย์ชนิตว์ พบว่า ชาวบ้านล่านกจำนวนหนึ่งเพื่อเป็นอาหาร แต่ ดร.ปีย์ชนิตว์ ในฐานะนักวิทยาศาสตร์ ได้ใช้การศึกษาข้อมูลและการสังเกตพฤติกรรมนกตลอดหลายวัน และได้ขอกระเพาะนกจากชาวบ้านเพื่อมาศึกษาและผ่ากระเพาะนกให้ชาวบ้านได้เห็นว่าในกระเพาะมีเมล็ดพืชอยู่เยอะแยะเต็มไปหมด ทั้งเมล็ดต้นไทรและพืชอื่นๆ จึงอธิบายความสำคัญของนก ให้ชาวบ้านที่ล่านกได้เห็นถึงความสำคัญของสิ่งที่นกกิน จนกระทั่งได้พูดในที่ประชุมหมู่บ้านและชี้ให้ชาวบ้านเห็นว่า ทั้งพื้นที่โป่งและนก มีความสำคัญกับระบบนิเวศ โป่งเป็นแหล่งอาหารของนก ขณะเดียวกันนกชนิดต่างๆ มีส่วนสำคัญที่ช่วยทำให้ป่ากระจายออไป ได้มากกว่าการปลูกป่าของมนุษย์
การสื่อสารครั้งนั้นประสบความสำเร็จ จนที่ประชุมหมู่บ้านมีมติว่าห้ามล่านกในพื้นที่โป่ง ทำให้ทุกวันนี้ชาวบ้านมีรายได้จากการให้คนนั่งช้างเข้าไปชมโป่งดูนกได้ นับเป็นส่วนหนึ่งของความสำเร็จของการสื่อสารข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ เพื่องานนิเวศวิทยาเชิงอนุรักษ์ และถือเป็นตัวอย่างของนักวิทย์ที่คิดเพื่อสังคมอย่างแท้จริง
