วช. เปิดบ้านโชว์นักวิจัยดีเด่น 1ใน 7 ผู้ได้รับรางวัลการวิจัยแห่งชาติปี64
![](https://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/dee4.jpg)
วช. เปิดตัวนักวิจัยดีเด่น 1 ใน 7 ผู้ที่ได้รับรางวัลการวิจัยแห่งชาติ ปี64 “ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปร วิประกษิต” คุณหมอนักวิจัยจากคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมทีมงานสร้างผลงานเด่นกว่า 150 เรื่องด้านโลหิตวิทยา นำสู่การตรวจวินิจฉัยและรักษา พร้อมผลงานล่าสุดร่วมออกแบบพัฒนารถพระราชทาน “รถเก็บตัวอย่างชีวนิรภัย” ชี้ “ปัญหาโควิด” จุดเปลี่ยนไทยและโลก ทำคนมองเห็นงานวิจัยมีประโยชน์และมีความสำคัญ
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc-800x549.jpg)
สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) มีภารกิจที่สำคัญประการหนึ่ง คือ การส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาบุคลากรด้านการวิจัย และให้รางวัล ประกาศเกียรติคุณ ยกย่องนักวิจัย หรือหน่วยงานด้านวิจัยและนวัตกรรม โดยมีการมอบรางวัลการวิจัยแห่งชาติ : รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ รางวัลผลงานวิจัย รางวัลวิทยานิพนธ์ (ระดับปริญญาเอก) และรางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น มาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นกิจกรรมที่ วช. ได้จัดขึ้นเป็นประจำทุกปี เพื่อเชิดชูเกียรตินักวิจัยไทยที่มีผลงานโดดเด่น สร้างคุณูปการให้กับวงวิชาการและประเทศชาติ รวมทั้งเป็นกิจกรรมที่ส่งเสริมการสร้างแรงจูงใจของนักประดิษฐ์ และนักวิจัยในอันที่จะพัฒนานวัตกรรมทางความคิด และภูมิปัญญาที่เป็นประโยชน์ สร้างความก้าวหน้าในศาสตร์แขนงต่าง ๆ
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/dee8-800x604.jpg)
ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ กล่าวว่า รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ เป็นรางวัลที่มอบให้นักวิจัยที่มีสัญชาติไทย ซึ่งได้อุทิศตนให้แก่การวิจัยในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง หรือหลายเรื่องในกลุ่มวิชาการหรือสหวิทยาการอย่างต่อเนื่อง มีผลงานวิจัยดีเด่นที่แสดงถึงความคิดริเริ่ม เป็นผลงานวิจัยที่ทำสะสมกันมาไม่น้อยกว่า 5 ปี และเป็นผู้ที่มีจริยธรรมของนักวิจัยจนเป็นที่ยอมรับและยกย่องในวงวิชาการนั้น ๆ โดยผลงานวิจัยสร้างคุณูปการและเกิดประโยชน์ในเชิงวิชาการ เชิงเศรษฐกิจ เชิงชุมชน สังคม และเชิงนโยบายอย่างต่อเนื่อง สมควรเป็นแบบอย่างแก่นักวิจัยรุ่นหลังได้
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc7-800x553.jpg)
โดยในปีนี้ วช. ได้มอบรางวัลการวิจัยแห่งชาติ แบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ รางวัลผลงานวิจัย รางวัลวิทยานิพนธ์ และรางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น ซึ่งรางวัลดังกล่าวจะมีพิธีมอบรางวัลฯ ในงานวันนักประดิษฐ์ ประจำปี 2564 และเพื่อเป็นการแนะนำนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติที่ได้รับรางวัลในปีนี้ วช. จึงได้จัดกิจกรรมแถลงข่าว เรื่อง “Kick off กิจกรรมเปิดบ้านงานวิจัยและนวัตกรรม By NRCT (In-House) : 1 ในนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ 2564” ขึ้น ซึ่งในวันนี้ วช. ได้มีการเปิดตัว 1 นักวิจัย ผู้ที่ได้รางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2564 จากจำนวน 7 ท่าน ใน 5 สาขา ได้แก่ ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปร วิประกษิต จากภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ สาขาวิทยาศาสตร์การแพทย์ ประจำปี 2564
ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปร วิประกษิต เป็นนักวิจัยที่ได้อุทิศตนเพื่องานวิจัยอย่างต่อเนื่อง ยาวนานนับ 20 ปี โดยศึกษาวิจัยทางด้านโลหิตวิทยาและธาลัสซีเมีย มีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาการวิจัยและแสวงหาองค์ความรู้ใหม่เพื่อช่วยพัฒนาให้การดูแลรักษาผู้ป่วยทางโลหิตวิทยาและโรคโลหิตจางธาลัสซีเมียให้ดียิ่งขึ้นไป โดยมีโครงการวิจัยที่อยู่ในระหว่างการดำเนินการในปัจจุบันจำนวนมาก เพื่อที่จะแสวงหาคำตอบและการพัฒนาการวินิจฉัย และการรักษาผู้ป่วยในประเด็นอื่น ๆ เพิ่มเติมต่อไป ทั้งนี้ในการทุ่มเททำการวิจัยอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลา 20 ปี มีผลงานวิจัยมากกว่า 150 เรื่องและได้รับการอ้างอิงมากกว่า 6,000 ครั้งในฐานข้อมูลระดับนานาชาติ
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc3-800x534.jpg)
ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปร เปิดเผยว่า งานวิจัยที่ทำแบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1.)งานวิจัยโรคด้านโลหิตวิทยา เป็นการพัฒนาวิธีการวินิจฉัย การตรวจทางห้องปฏิบัติการ โดยเฉพาะการใช้เทคโนโลยีดีเอ็นเอและจีโนม ซึ่งการวิจัยในส่วนนี้นำไปสู่การค้นพบโรคชนิดใหม่ของโลก “KLF-1” (Kuppel – Like Factor 1) ที่ยังไม่เคยมีรายงานมาก่อน โดยเป็นโรคทางพันธุกรรมแบบยีนด้อย พ่อแม่ที่มียีนด้อยส่งผลทำให้ลูกมีภาวะซีด ตั้งแต่อยู่ในท้องหรือหลังคลอด เหลืองและมีภาวะตับ ม้ามโต ต้องได้รับเลือดตลอดชีวิต ที่ผ่านมาแพทย์ส่วนใหญ่มักวินิจฉัยอาการของผู้ป่วยว่าเป็น โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย เนื่องจากมีอาการคล้ายกัน โดยอุบัติการเกิดโรค “KLF-1” นี้ในคนไทยอยู่ที่ 1 ใน 200 คน
2.)งานวิจัยทางคลินิก ซึ่งเกี่ยวข้องกับโรคทางโลหิตวิทยา โดยเฉพาะโรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย โดยมีการวิจัยเรื่องการพัฒนาการวินิจฉัยโรคในทุกมิติ รวมถึงการวินิจฉัยพาหะ การวินิจฉัยผู้ป่วยด้วยเทคโนโลยีใหม่ ๆ การวินิจฉัยก่อนคลอด คือตั้งแต่ช่วงหญิงตั้งครรภ์ การตรวจตัวอ่อนและทารกในครรภ์
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc1a-800x535.jpg)
3.)ในส่วนการวิจัยเกี่ยวกับการรักษา มีการพัฒนายาใหม่ที่สร้างความภาคภูมิใจคือ การวิจัยยาขับเหล็กที่ทำให้ประเทศไทย โดยองค์การเภสัชกรรม (อภ.)ผลิตได้เอง คุณภาพเทียบเท่าของตะวันตก ซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในวารสารชั้นนำในต่างประเทศและยังเป็นการเปิดตลาดยารักษาภาวะเหล็กเกินที่ไทยผลิตเองส่งขายประเทศเพื่อนบ้าน เช่น อินโดนีเซีย มาเลเซีย บรูไน เมียนมา ลาว กัมพูชาและประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคเอเชีย ซึ่งภาวะเหล็กเกินนั้นจะทำให้ไปสะสมอยู่ในอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย อาทิ ตับ ตับอ่อน หัวใจ กล้ามเนื้อ ต่อมไร้ท่อและอื่น ๆ ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดอนุมูลอิสระ (Free Radicle) ทำให้อวัยวะภายในเสื่อมสภาพและเสียชีวิตในที่สุด
นอกจากนี้ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปรและทีมงานยังมีผลงานที่เป็นนวัตกรรมเด่นอีกอย่างได้แก่ การพัฒนาซอฟต์แวร์หรือโปรแกรมเพื่อวัดภาวะเหล็กเกินแบบใหม่ที่ไม่ต้องรุกล้ำร่างกายของคนไข้ โดยใช้เทคโนโลยี MRI ดูสัญญาณแม่เหล็กที่เปลี่ยนแปลงเพื่อวัดค่าเหล็ก และมีซอฟต์แวร์ในการคำนวณ ซึ่งไทยสามารถพัฒนาได้เป็นชาติที่ 3 ของโลกรองจากอังกฤษและสหรัฐอเมริกา โดยจดสิทธิบัตรแล้วและเปิดโอกาสให้โรงพยาบาล โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยและสถาบันสำคัญอื่น ๆ นำไปใช้ได้ฟรีเพื่อเป็นประโยชน์ต่อสังคมและเป็นความร่วมมือในระดับนานาชาติ เช่น สถาบันสุขภาพเด็กของฟิลิปปินส์นำไปใช้ ช่วยลดปัญหาผู้ป่วยไม่ต้องเดินทางไกลมาตรวจที่โรงพยาบาลที่ใดที่หนึ่ง เปิดโอกาสเข้าถึงการตรวจวินิจฉัย
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc9-800x450.jpg)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc10-800x1066.jpg)
ผลจากการพัฒนาองค์ความรู้ นำไปสู่การพัฒนาการให้บริการการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมียให้มีมาตรฐานสูงสุด ทำให้ศูนย์ธาลัสซีเมีย ของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล เป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ จนได้รับการยกย่องและได้รับรางวัล โรคโลหิตจางธาลัสซีเมียนานาชาติ “สุลต่าน บิน คาลิฟา” (Sultan Bin Khalifa International Award : SITA) ในฐานะศูนย์แห่งความเป็นเลิศด้านการดูแลผู้ป่วยธาลัสซีเมีย (Best Centre of Excellence on Thalassaemia Care)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc12-800x580.jpg)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc13-800x447.jpg)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc11.jpg)
ส่วนอีกผลงานที่เกิดขึ้นในช่วงสถานการณ์โควิด-19 คือ ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปรและ คณะในนามกลุ่ม Thailand COVID-19 Response Team (TCRT) ได้ออกแบบ “รถเก็บตัวอย่างชีวนิรภัย” ที่พัฒนาให้ขนาดไม่ใหญ่และมีความปลอดภัยสูงสุด โดยออกแบบตู้ชีวนิรภัย (biosafety unit) ติดตั้งอยู่บนด้านหลังรถกระบะดัดแปลงแบบตอนเดียว
ทั้งนี้ตู้นิรภัยมีระบบปรับและกรองอากาศด้วยแผ่นกรองอากาศประสิทธิภาพสูงและระบบความดันบวก เพื่อป้องกันแพทย์ผู้เก็บตัวอย่างภายในรถไม่ให้ติดเชื้อโควิดโดยไม่ต้องใช้ชุด PPE รถมีระบบทำความสะอาดตัวเองด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อในตำแหน่งที่เก็บตัวอย่างและมีระบบโอโซนเพื่อทำความสะอาดภายในตู้นิรภัยภายหลังการเก็บตัวอย่างแต่ละวัน
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/รถ2-800x535.jpg)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc15-800x600.jpg)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc14-800x1067.jpg)
“หลังจากพัฒนาในเดือนเมษายน 2563 เป็นช่วงที่มีการระบาดของโรคโควิด-19 ครั้งแรก ได้นำน้อมเกล้าถวายรถต้นแบบแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ซึ่งพระองค์ท่านได้ให้กระทรวงสาธารณสุขไปทดลองใช้ ต่อมาทางกระทรวงฯรายงานว่า มีประโยชน์ พระองค์ท่านจึงได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์สร้าง 13 คันและสร้างเพิ่มอีก 7 คันในช่วงมีการระบาดรอบใหม่ ที่มาพร้อมเทคโนโลยีล้ำกว่าเดิม อาทิ มีระบบระบุอัตลักษณ์แรงงานต่างด้าวและป้องกันบุคลากรการแพทย์ปฏิบัติการฉีดวัคซีนให้ประชาชนในอนาคตให้มีความปลอดภัยด้วย”
ปัจจุบันศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปร ยังทำงานอย่างต่อเนื่อง ได้แก่ งานการวินิจฉัยโรคด้านโลหิตวิทยาและด้านอื่น ๆ โดยใช้เทคโนโลยีจีโนม เป็นการตรวจดีเอ็นเอ การตรวจสารคัดหลั่งโดยได้พัฒนาเทคโนโลยีในการวินิจฉัยและวิเคราะห์เพื่อช่วยวินิจฉัยโรคเพื่อตรวจโรคที่เป็นอยู่และโรคที่จะเกิดขึ้นในอนาคต นอกจากนี้คุณหมอยังได้รับเลือกเป็นประธานศูนย์วิจัยแห่งความเป็นเลิศด้านยีนบำบัดและเซลล์บำบัด โดยรับผิดชอบพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อรักษาโรคที่ซับซ้อน คือ โรคทางพันธุกรรมและโรคมะเร็ง เป็นการรักษาแบบมุ่งเป้าที่เหมาะกับผู้ป่วยแต่ละราย
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc1bb-800x1127.jpg)
“ผมต้องขอขอบพระคุณทางสำนักงานการวิจัยแห่งชาติเป็นอย่างสูง ที่กรุณาให้เกียรติ ให้โอกาสผมได้รับรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ ประจำปี 2564 งานวิจัยที่ผมทำไม่ได้ทำด้วยตัวเองคนเดียว ผมถือว่า รางวัลที่ได้รับนี้เป็นของทีมงาน ทีมวิจัยของผมทุกคน งานวิจัยทำโดยคนคนเดียวไม่ได้ เพราะการทำงานวิจัยที่จะให้เกิดผลแบบ Big Impact มาก ๆ ต้องมีการช่วยเหลือ ร่วมมือกันของทีมวิจัยที่เข้มแข็ง ผมเองโชคดีที่มีโอกาสสร้างกลุ่มวิจัยของตัวเองตั้งแต่อยู่ในต่างประเทศ และทำงานวิจัยต่อเนื่องมาโดยตลอด รางวัลที่ได้รับในครั้งนี้เป็นขวัญกำลังใจให้กับตัวผมเองและกลุ่มวิจัยทั้งกลุ่มที่ทำงานกันอย่างหนักมาตลอด 20 ปี และน่าจะเป็นต้นแบบให้น้อง ๆ นักวิจัยไม่ว่าจะเป็นสาขาใดก็ตามในประเทศไทยว่า ในที่สุดถ้าคุณทำงานที่มีประโยชน์ ตอบโจทย์สังคม งานวิจัยนั้นก็จะเป็นที่เล็งเห็นในที่สุด” ศาสตราจารย์ ดร. นายแพทย์วิปร กล่าวและทิ้งท้ายว่า
“ผมคิดว่าปัญหาสถานการณ์โควิด-19 ถือเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญของประเทศไทยและจุดเปลี่ยนของโลก เราจะเห็นได้ว่า งานวิจัยและพัฒนามีความหมายและมีความสำคัญอย่างไร ในอดีตคนที่เป็นนักวิทยาศาสตร์นักวิจัยอาจดูไม่เก๋ ไม่เท่ แต่เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้น มีโจทย์ยาก ๆ ทั้งในเชิงสังคม เศรษฐกิจและสาธารณสุขเข้ามา เราจำเป็นต้องหาคำตอบเพื่อสร้างนโยบาย สร้างแนวทางปฏิบัติ สร้างกลยุทธ์เพื่อให้ประเทศขับเคลื่อนและผ่านปัญหาพวกนี้ไปให้ได้
กระบวนเหล่านี้จำเป็นที่จะต้องเริ่มต้นจากการวิจัย ถ้าเรามีโจทย์และเราไม่หาวิธีการตอบโจทย์เราก็จะต้องใช้วิธีการเดิม ๆ ที่อาจไม่สามารถตอบปัญหานั้นได้ ปัญหาโควิดจึงมีประโยชน์ในแง่ของการทำให้ผู้คนในสังคมเห็นว่า การวิจัยมีประโยชน์และมีความสำคัญอย่างไร “
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/dr1-800x535.jpg)
![](http://www.thinsiam.com/wp-content/uploads/2021/02/doc6-800x497.jpg)
อนึ่งนักวิจัยที่ได้รับการประกาศเกียรติคุณเป็นนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ จะได้เหรียญรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ พร้อมประกาศนียบัตรเชิดชูเกียรติคุณ และเงินรางวัลในงานวันนักประดิษฐ์ ประจำปี 2564 ซึ่งจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 26 – 30 พฤษภาคม 2564 ณ ศูนย์นิทรรศการและการประชุมไบเทค บางนา กรุงเทพมหานคร