สมศ.เผยมิติใหม่ประเมินรอบ4
นำร่องทดลองระบบประเมินก.ค.

สำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือ สมศ.  เผยมิติใหม่แนวทางการประเมินคุณภาพภายนอกรอบ 4 ผ่านแนวคิดความร่วมมือกับกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) ตามนโยบายรัฐบาล เพื่อพัฒนารูปแบบการประเมินภายนอกให้สอดคล้องกับการประเมินภายในของสถานศึกษา สอดคล้องกับกฎกระทรวง 4 มาตรฐานที่เน้นเรื่องผลการจัดการศึกษา การบริหารจัดการศึกษา การจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนและการประกันคุณภาพภายใน เริ่มทดลองใช้มาตรฐานการประเมินที่พิจารณาร่วมกันก.ค.2559นี้

ดร.คมศร วงษ์รักษา รักษาการแทนผู้อำนวยการสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือ สมศ. กล่าวว่า ในการประเมินคุณภาพภายนอกรอบ 4 ซึ่งเป็นไปตาม Roadmap ที่รัฐบาลกำหนดไว้  กับ พลเอกดาว์พงษ์  รัตนสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ และจะเกิดขึ้นภายหลังจากการปฏิรูประบบประเมินคุณภาพการศึกษาเสร็จเรียบร้อยแล้ว โดย สมศ. ได้ทำงานร่วมกันแบบบูรณาการกับกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.) และสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.)  เพื่อพัฒนาระบบการประเมินคุณภาพภายนอกให้สอดคล้องกับระบบการประเมินภายในของกระทรวงศึกษาธิการ (ศธ.)  โดยกำหนดตัวบ่งชี้และวิธีการประเมินให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน  ให้สอดคล้องกับกฎกระทรวง 4 มาตรฐาน ได้แก่ (1) มาตรฐานที่ว่าด้วยผลการจัดการศึกษา (2) มาตรฐานที่ว่าด้วยการบริหารจัดการศึกษา  (3) มาตรฐานที่ว่าด้วยการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และ  (4) มาตรฐานที่ว่าด้วยการประกันคุณภาพภายใน โดยแนวคิดหลักของการประเมินคุณภาพภายนอกรอบ4 จะให้การรับรองตามระดับคุณภาพ  ซึ่งผลการประเมินดังกล่าวเพื่อจัดกลุ่มสถานศึกษา  ตลอดจนยังมีแผนการจัดทำคู่มือการประเมินรอบ4เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการประเมินรูปแบบใหม่

ดร.คมศร กล่าวต่อว่า สมศ. กำลังดำเนินงานให้เป็นไปตาม Roadmap “การเชื่อมโยงการประกันคุณภาพภายในและการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่”  ที่ท่าน รมต.ศธ. และ  รมช.ศธ. ได้กำหนดไว้ซึ่งขณะนี้อยู่ในระยะที่ 3 และคาดว่าจะเริ่มทดลองใช้มาตรฐานการประเมินที่กำหนดได้เดือนกรกฎาคม  โดยการทดสอบกับสถานศึกษาด้วยวิธีการเลือกกลุ่มตัวอย่างให้ครอบคลุมตามความหลากหลายของสถานศึกษาที่มีบริบทแตกต่างกันทั้งในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน การอาชีวศึกษา และระดับอุดมศึกษา อาทิ  ประเภท  ขนาด พื้นที่ สังกัด และผลการประเมินในรอบที่ผ่านมา ของสถานศึกษา  โดยการประเมินจะเน้นการประเมินภาพรวมเชิงคุณภาพ  จะพิจารณาเพียงข้อมูลที่มีอยู่แล้วตามความเป็นจริงของสถานศึกษา  และรายงานการประเมินตนเอง (SAR) ร่วมกับการสัมภาษณ์สถานศึกษา  ซึ่งจะไม่ถือเป็นการสร้างภาระเพิ่มจากปกติ  ดังนั้น สถานศึกษาจึงไม่ต้องจัดทำเอกสารพิเศษขึ้นใหม่  เพื่อรับการประเมิน ฯ รอบสี่  ทั้งนี้  สมศ. ตั้งเป้าหมายให้การสะท้อนผลการประเมินตรงตามความเป็นจริง  และสามารถรายงานผลต่อสถานศึกษา ต้นสังกัด หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และรัฐบาลทราบ และใช้เป็นแนวทางการพัฒนาสถานศึกษาตามบริบท ได้ตรงจุดต่อไป

ทั้งนี้การประเมินคุณภาพภายนอกได้ดำเนินการมาแล้ว 3รอบ ตั้งแต่ปี  พ.ศ. 2544-2558 โดยทำการประเมินสถานศึกษาทุกระดับทั่วประเทศรวมกว่า 60,000 แห่ง เพื่อรายงานผลคุณภาพการจัดการศึกษาต่อสถานศึกษา ต่อหน่วยงานต้นสังกัด และต่อรัฐบาล  และนำผลการประเมินไปใช้วางแผนปรับปรุงพัฒนาสถานศึกษาให้มีคุณภาพได้สอดคล้องตามนโยบายของภาครัฐ

อย่างไรก็ตามการประเมินรอบ 4 ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ สมศ. ตั้งเป้าหมายในการสร้างมิติใหม่ของการประเมินการศึกษาไทยที่ต้องสามารถสะท้อนความเป็นจริงของคุณภาพการจัดการศึกษาของสถานศึกษานั้นๆ และต้องมีความสอดคล้องกับภารกิจและการวัดผลของกระทรวงศึกษาธิการและวัตถุประสงค์ของการจัดการเรียนการสอนของสถานศึกษา ทั้งนี้  แนวทางการพัฒนาการประเมินคุณภาพภายนอกรอบสี่ ดังกล่าว สมศ.จะนำเสนอต่อคณะกรรมการบริหาร สมศ. เพื่อพิจารณาต่อไป  ดร.คมศร กล่าวทิ้งท้าย

สำหรับคณาจารย์ นักเรียน นิสิต นักศึกษา หรือประชาชนทั่วไป  สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) หรือเข้าไปที่ www.onesqa.or.th